Nadat ik op een rommelmarkt twee oude moderatorlampen tegenkwam
ben ik begonnen met de restauratie van deze type lamp, en omdat ik heel
wat heen en weer gebeld heb met medeveramelaars over wat wel en niet kan,
volgt hier een bekopt verslag. Dit soort lamp is lange tijd met name in
Frankrijk gebruikt voordat petroleum in voldoende kwaliteit en hoeveelheid
voor de gemiddelde burger beschikbaar kwam. De lamp brandt namelijk op
een wat dikkere olietype zoals zonnebloempittenolie of olijfolie.Kijk uit
voor geëlectrocuteerde lampen !, ze zijn niet herstelbaar. Om deze
olie naar de pit te krijgen werd gebruik gemaakt van een zuiger die door
een veer bewogen wordt. De onderstaande doorsnede tekening laat een en
ander goed zien.
 |
Om nu het drukverschil ten gevolge van de varieërende
veerspanning te verdelen werd er gebruik gemaakt van de zogenaamde moderator.
Een staafje met een specifieke afmeting cq. gewicht dat in de stijgbuis
van de olie zit. Een komplete moderator bestaat uit de volgende delen :
-
Trekglas
-
Brander met pitverstelling
-
Zuiger met stijgbuis en moderator
-
Olierecevoir met veer
-
Sierpot
Doordat de gevonden lamp bijna leeg is en al een tijd niet gebruikt
is de olierest gaan "plastificeren". De olie droogt niet gewoon op maar
vormt een keiharde "plastic" laag. Gelukkig is dit proces omkeerbaar met
warmte. |
| Begin met heet water onder de brander in het olierecevoir te doen.
Door de warmte wordt het modelijk de brander los te draaien van de sierpot
met recevoir. Hierbij moet ook de zuiger en daarop de tandheugel ook meedraaien
dus voorzichtigheid is geboden. Op de brander zitten twee tandwiel-tandheugel
overbrengingen, een voor de verstelling van de pit en een voor het omhoogtrekken
van de zuiger. Door middel van warmte om de olie zacht te maken en zeep
om de olie op te lossen worden beiden weer werkend gemaakt. Door de pit-houder
geheel omhoog te draaien kan nu ook de pitdiameter worden opgemeten. Hierdoor
kan de jacht op een passende pit een aanvang nemen, voorop gesteld er was
nog geen pit. |
 |
| Om nu de zuigerafdichting (van leer) en de stijbuis en moderator
te kunnen schoonmaken is de bodem van het recevoir los gesoldeerd. Omdat
de veer, ook in ruststand, nog steeds onder druk staat, zal de zuiger met
enig geweld de vrije ruimte kiezen. Enige oplettendheid is hier dus wel
op zijn plaats. Ook kan oude olie door de warmte van de solderbout spontaan
ontbranden. Wanneer men een en ander in de keuken uitvoerd zal de aanwezige
afzuigkap nu goed van pas komen. Het chemisch oplossen van de olie, om
soldeerwerk over te slan, is niet aan te raden omdat dit ook de zuigerafdichting,
die van leer is, zou kunnen aantasten. |
 |
 |
 |
|
