Verlichting

Op zoek naar achtergrond informatie over oude verlichting kwam ik tot de ontdekking dat er in Nederland zoals gezegd weinig bewaard is gebleven. De meeste kennis zit tussen de oren van verzamelaars.
Als je dan ook nog bedenkt dat die zich vaak specialiseren in een bepaald type of merk dan begrijp je dat het moeilijk is om aan gedetailleerde informatie te komen.
Interessant is het om er achter te komen dat er wel veel informatie is te vinden in oude octooiën en patenten bij het Nederlands patent buro. Internationaal is er wel aardig wat informatie beschikbaar via collega-verzamelaars. Met name Engels en Amerikaans. Gelukkig zijn er ook verzamelaars of verzamel-clubs die via een web-site informatie bekend maken Bijvoorbeeld: Alan Moore met zijn Pressure Lamp Unlimited of de Aladdin Knights. Ook een site als die van The International Guild of Lamp Researchers is goud waard. Het grote voordeel van deze internet activiteiten is dat een grote groep bereikt kan worden.

Nieuw is sinds mei 2001 de toegankelijkheid van (internationale) patenten via diverse patentburo´s. Het engelse patentburo werkt erg goed. Afhankelijk van de manier waarop de (oude) patenten gedigitaliseerd zijn kun je zelfs zoeken op uitvindersnaam of firma. Als basiskennis over verlichting is de publicatie "The Origin and Development of the Incandescent Parafin Lamp" van A. Ramsey uit 1968 erg goed. Ik heb een kopie van deze publicatie van Anton Kaim gekregen, en in zijn geheel op deze website geplaatst, met als enig doel deze kennis beschikbaar te maken voor geinteresserden. Hierbij plaats ik dan (wederom) het dringend verzoek er geen misbruik van te maken.

Fabrikanten : Informatie over fabrikanten en merken is in Nederland nog moeilijker te vinden. De meeste fabrikanten bestaan niet meer, soms is bedrijfsinformatie naar technische musea gegaan, catalogi zijn soms in bezit van verzamelaars of duiken op bij veilingen. Op dit moment is er maar een fabrikant van lampen in Nederland actief, en dat is de firma Den Haan in Rotterdam. Zij maken hoofdzakelijk maritieme lampen met een Kosmos brander. In het verleden is er ook een firma in Apeldoorn geweest, Dooremans&Co. met een Astona lantaarn (?). De enige informatie is als een advertentie in Austalië !! opgedoken.

Samen met Anton Kaim ben ik de geschiedenis van de firma E&G uit Berlijn, Ehrich & Graetz A.G.aan het ontrafelen. E&G is beroemd geworden met hun merk Petromax. Deze krachtige, 300-500CP, petroleum druklantaarn is het toppunt van ontwikkeling van de draagbare lichtbron. Kopien en orginele lantarens worden heden ten dagen nog gemaakt en gebruikt. Op dit moment is het duitse bedrijf Heinze Gmbh de eigenaar de merknaam Petromax. Dit dedrijf maakt ook de Geniol lantaarn. Een exacte kopie van de Petromax. Andere merken zijn ; Butterfly, Hipolito, Angor, Red Hart en Workhorse. Minder bekend is dat Max Graetz in 1889 eigenlijk een fabriek oprichtte die een hele reeks van aparatuur fabriceerde, de ontwikkeling binnen de moderne huishouding volgend, olie/gas/elektrische verlichting, kookapparatuur, luidsprekers en radio´s. Als we naar de verlichting kijken dan zien we dan de volgende lijn;